Teatr Groteska
Teatr Groteska w Krakowie jest jedną z najstarszych i najbardziej renomowanych scen lalkowych w Polsce. Teatr został założony w 1945 roku przez wybitnych artystów teatru Zofię i Władysława Jaremów – reżyserów, inscenizatorów, pionierów nowoczesnego myślenia o sztuce lalkowej i teatrze plastycznym w powojennej Polsce.
Od początku wizję plastyczną teatru współtworzyli znakomici plastycy m.in. Kazimierz Mikulski, Jerzy Skarżyński, Lidia Minticz, Ali Bunsch. Repertuar teatru kierowany był do dzieci, ale także – jako scena nowych form teatru maski i aktora – do dorosłej publiczności. Do wybitnych realizacji Groteski Jaremów należy zaliczyć m.in. inscenizacje utworów: Sławomira Mrożka, Tadeusza Różewicza, Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego, Bertolda Brechta, Alfreda Jarrego. Za kolejnej dyrekcji Fredy Leniewicz do teatru zawitał klasyczny repertuar dziecięcy. Za dyrekcji Jana Polewki – znamienitego plastyka i inscenizatora – w Grotesce pojawiły się m.in. inspiracje orientem, komedią dell’arte, malarstwem hiszpańskim.
Od 1998 roku dyrektorem teatru jest Adolf Weltschek – z wykształcenia reżyser i filolog. Jego myślenie o teatrze daleko wykracza poza pudełko sceny. Swoje przedstawienia Groteska kieruje do widza wielopokoleniowego. Spektakle dla dzieci i młodzieży odznaczają się nie tylko ciekawą tematyką, ale także wykorzystaniem wielu form teatralnej ekspresji: lalki o zróżnicowanych technikach animacji, maski, kostiumy. Prężnie działa także Scena dla dorosłych, na której wystawiane są utwory m.in. Sofoklesa, Woltera, Michaiła Bułhakowa – scena będąca dowodem na to, że wielki repertuar w teatrze formy zyskuje na sile.
Teatr Groteska jest, niezmiennie poszukującym nowych środków wyrazu artystycznego, teatrem plastycznym, operującym formą, barwą, materią, ruchem. Groteska to teatr wizualny, dążący do przełamywania barier językowych.
Poza działalnością repertuarową prowadzone są również działania edukacyjne dla dzieci, młodzieży i pedagogów (m.in. liczne warsztaty i konkursy teatralne), Teatr chętnie włącza się w szereg prowadzonych w przestrzeni miejskiej akcji teatralnych.
Groteska organizuje także projekty o charakterze międzynarodowym – festiwale i seminaria tematyczne, które mają ukazać teatr lalkowy w szerszym kontekście kulturowym. Dużym sukcesem cieszył się Festiwal Cieni (maj 2009) oraz organizowany co dwa lata festiwal: Materia Prima. Międzynarodowy Festiwal Teatru Formy (listopad 2010, 2012, luty 2015, 2017), podczas czterech edycji zaprezentowano światowej sławy teatry plastyczne.
Teatr Groteska bierze udział w wielu projektach o charakterze międzynarodowym. Jako lider tych projektów Groteska współpracowała z teatrami, muzeami, agencjami wydarzeń kulturalnych i innymi instytucjami kultury w całej Europie. Były one wspierane przez różne programy grantowe takie jak EU Program Kultura (m.in. „Wielka Parada Smoków – Europejskie Mity i Legendy” w kooperacji z Czechami, Walią, Portugalią, Irlandią), Fundusz Wymiany Kulturalnej (m.in. „Żywioły. Elementer og Mythos. Wielka Parada Smoków” w kooperacji z Norwegią) i wiele innych.
Dzięki swej wszechstronnej działalności Teatr Groteska w pełni zasługuje na miano nowoczesnego ośrodka teatralnego.
